آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند

آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند

با افزایش سن، سلامت چشم‌ها به موضوعی مهم تبدیل می‌شود. یکی از شایع‌ترین مشکلات بینایی، آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند است. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که قرنیه یا عدسی چشم انحنای نامنظمی پیدا می‌کند. در نتیجه، نور به درستی روی شبکیه متمرکز نمی‌شود. افراد در هر سنی ممکن است به آستیگماتیسم مبتلا شوند، اما توجه به آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

علائم این مشکل اغلب به تدریج ظاهر می‌شوند. فرد ممکن است تاری یا اعوجاج در دید را تجربه کند. خواندن نوشته‌های ریز برایش دشوار می‌شود. او ممکن است در دیدن جزئیات دقیق، هم از نزدیک و هم از دور، مشکل پیدا کند. سردرد و خستگی چشم نیز از نشانه‌های رایج هستند. این علائم می‌توانند به طور مستقیم بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارند.

دلایل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد یا تشدید آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند شوند. تغییرات طبیعی چشم با افزایش سن یک عامل اصلی است. بیماری‌هایی مانند آب مروارید نیز می‌توانند انحنای عدسی را تغییر دهند. حتی یک عمل جراحی چشم در گذشته ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشد. بنابراین، معاینات منظم چشم‌پزشکی برای این گروه سنی بسیار حیاتی است.

خوشبختانه روش‌های اصلاحی مؤثری برای مدیریت این شرایط وجود دارند. عینک‌های طبی با لنزهای توریک رایج‌ترین راهکار هستند. لنزهای تماسی نیز گزینه مناسبی برای بسیاری از افراد محسوب می‌شوند. در برخی موارد، جراحی می‌تواند یک راه حل دائمی ارائه دهد. آگاهی از گزینه‌های درمانی به افراد کمک می‌کند تا دید بهتری داشته باشند. درک کامل آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند کلید حفظ بینایی و استقلال در سال‌های طلایی زندگی است.

 

علائم و نشانه‌های آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند

علائم و نشانه‌های آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند

تشخیص به‌موقع علائم آستیگماتیسم برای حفظ کیفیت زندگی ضروری است. علائم و نشانه های آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند اغلب به صورت تدریجی خود را نشان می‌دهند. افراد ممکن است در ابتدا متوجه این تغییرات نشوند.

شایع‌ترین علامت، تاری دید در همه فواصل است. فرد ممکن است در خواندن متن کتاب یا تشخیص چهره افراد از دور مشکل پیدا کند. اشیا ممکن است کشیده یا کج به نظر برسند. این اعوجاج بینایی به فعالیت‌های روزمره لطمه می‌زند.

حساسیت به نور نیز یکی از نشانه‌های مهم است. افراد در محیط‌های پرنور احساس ناراحتی می‌کنند. خستگی چشم به سرعت پس از کارهای چشمی مانند مطالعه رخ می‌دهد. نیاز به چرت زدن پشت سر هم از دیگر نشانه‌هاست. سردردهای مکرر، به ویژه در ناحیه پیشانی، بسیار شایع است.

بسیاری از سالمندان این علائم را به حساب افزایش سن می‌گذارند. این یک اشتباه رایج است. علائم و نشانه های آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند قابل درمان هستند. تاری دید می‌تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد. کاهش استقلال در انجام کارها پیامد دیگر آن است.

شناسایی این نشانه‌ها اولین قدم برای بهبود بینایی است. معاینه دقیق توسط چشم‌پزشک می‌تواند مشکل را تشخیص دهد. آگاهی از علائم و نشانه های آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند کلیدی است. این آگاهی به مدیریت مؤثر شرایط کمک می‌کند.

1. تاری دید در همه فواصل

تاری دید، اصلی‌ترین نشانه آستیگماتیسم است. این تاری برخلاف نزدیک‌بینی یا دوربینی، فقط در یک فاصله خاص اتفاق نمی‌افتد. افراد میانسال و سالمند معمولاً این مشکل را در همه فواصل تجربه می‌کنند. خواندن متن روی صفحه موبایل برایشان سخت می‌شود. تشخیص صورت افراد در فاصله چند متری نیز دشوار می‌گردد. این حالت به دلیل شکل نامنظم قرنیه یا عدسی چشم ایجاد می‌شود. وقتی انحنای چشم کروی نباشد، نور وارد شده به چشم در یک نقطه متمرکز نمی‌شود. در عوض، نور در چندین نقطه روی شبکیه متمرکز می‌گردد. این پدیده باعث می‌شود تصویر تشکیل شده روی شبکیه کاملاً واضح نباشد. مغز یک تصویر تار و فاقد وضوح دریافت می‌کند. افراد اغلب سعی می‌کنند با لوچ کردن چشم‌هایشان دید بهتری پیدا کنند. این کار ممکن است به طور موقت کمی وضوح ایجاد کند. اما به سرعت باعث خستگی عضلات چشم می‌شود. تاری دید می‌تواند فعالیت‌های روزمره مانند رانندگی را به خطر بیندازد. تشخیص عمق نیز با مشکل مواجه می‌شود. این موضوع به ویژه برای سالمندان نگران‌کننده است. زیرا خطر زمین خوردن را افزایش می‌دهد. یک معاینه کامل توسط چشم‌پزشک می‌تواند میزان و جهت آستیگماتیسم را مشخص کند. تجویز عینک یا لنز تماسی مناسب معمولاً این تاری را به طور کامل برطرف می‌سازد.

 

2. اعوجاج بینایی

اعوجاج بینایی، ویژگی منحصربه‌فرد آستیگماتیسم است. در این حالت، افراد خطوط صاف را به صورت کج یا موجدار می‌بینند. گوشه‌های در ممکن است قوس‌دار به نظر برسند. دیدن یک دایره کامل نیز مشکل می‌شود. ممکن است آن را به شکل یک بیضی ببینند.  این اعوجاج می‌تواند در برخی محورها بیشتر باشد. برای مثال، خطوط عمودی ممکن است محو شوند در حالی که خطوط افقی واضح‌تر هستند. یا برعکس. این پدیده به طور مستقیم بر درک فرد از جهان اطراف تأثیر می‌گذارد. خواندن متون برای فرد بسیار خسته‌کننده می‌شود. زیرا حروف به نظر می‌رسد که درست در جای خود قرار ندارند. نقاشی کردن یا تراز کردن اشیا برای فرد دشوار می‌گردد. حتی ممکن است باعث سرگیجه یا حالت تهوع شود. مغز سعی می‌کند این تصاویر تحریف‌شده را تفسیر کند. این تلاش اضافی فشار زیادی به سیستم بینایی وارد می‌سازد. آزمایشی ساده با نگاه کردن به یک صفحه‌گرید (مانند صفحه شطرنجی) وجود دارد. فرد مبتلا به آستیگماتیسم برخی خطوط را تیره‌تر یا کج‌تر از دیگران می‌بیند. این آزمایش به چشم‌پزشک در تشخیص دقیق کمک می‌کند.

3. دشواری در دید در شب

دید در شب برای بسیاری از افراد مبتلا به آستیگماتیسم به یک چالش تبدیل می‌شود. مردمک چشم در محیط‌های کم‌نور گشاد می‌شود. این گشاد شدن باعث می‌شود پرتوهای نور بیشتری از قسمت‌های محیطی قرنیه وارد چشم شوند. از آنجایی که این قسمت‌ها اغلب نامنظم‌ترین انحناها را دارند، نور بیشتری منحرف می‌شود. در نتیجه، فرد هاله‌های نورانی در اطراف چراغ‌ها می‌بیند. این هاله‌ها به ویژه در هنگام رانندگی در شب آزاردهنده هستند. چراغ‌های جلو ماشین‌ها پخش شده و خیره‌کننده به نظر می‌رسند. کنتراست بینایی نیز به شدت کاهش می‌یابد. تشخیص یک عابر پیاده در کنار خیابان که لباس تیره پوشیده است بسیار سخت می‌شود. این کاهش کنتراست باعث می‌شود مغز نتواند جزئیات را به خوبی پردازش کند. تخمین فاصله تا خودروی جلویی یا یک پیچ در جاده نیز دشوار می‌گردد. این موضوع به طور مستقیم بر ایمنی فرد تأثیر می‌گذارد. حتی قدم زدن در یک خیابان کم‌نور نیز می‌تواند مشکل‌ساز باشد. استفاده از عینک با پوشش ضدبازتاب (Anti-Reflective) می‌تواند تا حد زیادی این هاله‌ها و خیرگی را کاهش دهد. همچنین، اطمینان از صحت نمره عینک برای بهبود دید در شب ضروری است.

 

4. خستگی چشم

خستگی چشم یکی از شایع‌ترین علائم آستیگماتیسم است. چشم‌های فرد برای جبران تاری و اعوجاج دید، مدام در تلاش هستند. عضلات مژگانی داخل چشم سعی می‌کنند شکل عدسی را تغییر دهند. آن‌ها به دنبال نقطه فوکوس واضح‌تری می‌گردند. اما از آنجایی که مشکل در انحنای قرنیه است، این تلاش بیهوده است. این تقلای مداوم عضلات چشم را خسته می‌کند. فرد پس از مدت کوتاهی مطالعه یا کار با کامپیوتر احساس ناراحتی می‌کند. این خستگی فقط به چشم‌ها محدود نمی‌شود. ممکن است در اطراف چشم‌ها، پیشانی و شقیقه‌ها نیز احساس شود. افراد اغلب برای تسکین این خستگی، چشم‌های خود را می‌مالند. یا پلک‌ها را برای چند ثانیه می‌بندند. این کار تنها یک تسکین موقت ایجاد می‌کند. به محض از سرگیری فعالیت، خستگی دوباره بازمی‌گردد. فرد نمی‌تواند برای مدت طولانی روی یک کار بینایی تمرکز کند. این موضوع بهره‌وری در کار یا لذت بردن از مطالعه را کاهش می‌دهد. استراحت‌های منظم هنگام کارهای چشمی می‌تواند کمک‌کننده باشد. اما راه حل اصلی، تصحیح دقیق آستیگماتیسم با عینک یا لنز تماسی است.

 

5. سردرد

سردردهای ناشی از آستیگماتیسم معمولاً الگوی خاصی دارند. این سردردها اغلب در ناحیه پیشانی، ابروها و شقیقه‌ها احساس می‌شوند. معمولاً در انتهای روز یا پس از دوره‌های طولانی فعالیت چشمی ظاهر می‌گردند. منشأ این سردردها، فشار وارد بر عضلات چشم و اعصاب بینایی است. مغز به طور مداوم سعی می‌کند تصاویر تار یا کج را تفسیر کند. این تلاش مداوم سیستم عصبی مرکزی را خسته می‌کند. عضلات چشم که برای تمرکز بیش از حد فعال شده‌اند، اسپاسم پیدا می‌کنند. این اسپاسم به نواحی اطراف چشم و پیشانی انتشار می‌یابد. در نتیجه فرد یک سردرد کششی یا فشارنده را تجربه می‌کند. گاهی اوقات این سردردها با علائم دیگری مانند حساسیت به نور یا صدا همراه می‌شوند. بسیاری از افراد متوجه ارتباط مستقیم بین سردرد و فعالیت‌های چشمی نمی‌شوند. آن‌ها سردرد خود را به عوامل دیگری مانند استرس نسبت می‌دهند. اگر سردرد شما به طور مکرر و پس از مطالعه یا کار با کامپیوتر رخ می‌دهد، باید به سلامت چشم‌هایتان شک کنید. یک معاینه چشم‌پزشکی می‌تواند علت اصلی را مشخص کند. تصحیح مناسب بینایی با عینک، این فشار اضافی را از بین می‌برد. در بسیاری از موارد، با استفاده از عینک مناسب، سردردهای فرد به طور کامل از بین می‌روند.

 

6. نیاز به لوچ کردن چشم‌ها برای تمرکز

لوچ کردن یا تنگ کردن چشم‌ها، یک واکنش غیرارادی برای بهبود موقت دید است. وقتی فردی با آستیگماتیسم سعی می‌کند روی چیزی تمرکز کند، پلک‌هایش را کمی جمع می‌کند. این کار باعث تغییر شکل جزئی قرنیه می‌شود. همچنین مانند دیافراگم یک دوربین، مقدار نور وارد شده به چشم را محدود می‌کند. با ورود نور از مرکز قرنیه، اندکی وضوح تصویر بهبود می‌یابد. این یک راه حل موقتی است. اما عوارض خود را دارد. این عمل به عضلات صورت و چشم فشار زیادی وارد می‌کند. پس از چند لحظه، فرد احساس ناراحتی در اطراف چشم‌هایش می‌کند. همچنین این حالت می‌تواند باعث ایجاد چین و چروک زودرس در اطراف چشم شود. از نظر اجتماعی نیز ممکن است اطرافیان متوجه این عادت شوند. آن‌ها ممکن است فکر کنند فرد دائماً در حال خیره شدن یا تمرکز شدید است. این موضوع گاهی باعث خجالت فرد می‌شود. مهم‌تر از همه، لوچ کردن نشانه واضحی از یک مشکل بینایی تصحیح‌نشده است. اگر خود یا اطرافیانتان متوجه این عادت شدید، این یک زنگ خطر است. بدن شما سعی می‌کند یک مشکل اساسی را جبران کند. مراجعه به چشم‌پزشک و دریافت عینک مناسب، این نیاز را برای همیشه از بین می‌برد.

 

7. حساسیت به نور

حساسیت به نور یا فوتوفوبیا، یک علامت شایع در آستیگماتیسم است. افراد مبتلا در محیط‌های روشن احساس ناراحتی می‌کنند. نور خورشید یا چراغ‌های داخلی روشن برایشان آزاردهنده می‌شود. این حساسیت به دلیل پخش‌شدن غیریکنواخت نور در چشم ایجاد می‌شود. وقتی نور از طریق یک قرنیه نامنظم وارد چشم می‌شود، به جای تمرکز دقیق، پخش می‌شود. این پخش‌شدگی باعث می‌شود که نور به قسمت‌های حساس چشم برخورد کند که معمولاً تحت تابش مستقیم نیستند. در نتیجه، مغز سیگنال ناخوشایندی از «نور بیش از حد» دریافت می‌کند. فرد به طور غریزی چشم‌هایش را تنگ می‌کند. یا چشم‌هایش را می‌بندد. آن‌ها ممکن است همیشه به دنبال عینک آفتابی باشند. حتی در روزهای ابری نیز نور محیط برایشان زیاد به نظر می‌رسد. رانندگی در روز به دلیل تابش نور خورشید می‌تواند بسیار سخت باشد. این حساسیت می‌تواند با سردرد نیز همراه شود. استفاده از عینک‌های فتوکرومیک که در نور روشن تیره می‌شوند می‌تواند کمک‌کننده باشد. همچنین، لنزهای ضد انعکاس (Anti-glare) روی عینک طبی، میزان نور منعکس‌شده به چشم را کاهش می‌دهند. اما راه حل اساسی، تصحیح انحنای نامنظم قرنیه است.

 

8. احساس ناراحتی یا سوزش در چشم‌ها

احساس سوزش، خارش یا وجود شن ریزه در چشم‌ها از دیگر نشانه‌هاست. این ناراحتی مستقیماً ناشی از فشار وارده بر سیستم بینایی است. وقتی چشم‌ها برای تمرکز بیش از حد کار می‌کنند، تولید اشک ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. اشک‌های فرد سریع‌تر از حالت عادی تبخیر می‌شوند. در نتیجه چشم‌ها خشک می‌شوند. خشکی چشم باعث ایجاد احساس سوزش و خارش می‌گردد. فرد ممکن است احساس کند چیزی در چشمش وجود دارد. این حالت به ویژه پس از فعالیت‌های چشمی طولانی‌مدت تشدید می‌شود. خواندن، تماشای تلویزیون یا کار با کامپیوتر می‌تواند این علائم را بدتر کند. افراد برای تسکین این ناراحتی، پلک‌های خود را بیشتر پلک می‌زنند یا چشم‌هایشان را می‌مالند. مالش چشم اگرچه به طور موقت احساس بهتری ایجاد می‌کند، اما می‌تواند باعث التهاب پلک و حتی آسیب به قرنیه شود. استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی می‌تواند خشکی چشم را تسکین دهد. اما این تنها یک درمان علامتی است. علت اصلی، همان فشار ناشی از آستیگماتیسم تصحیح‌نشده است. با مراجعه به چشم‌پزشک و دریافت نمره عینک صحیح، این فشار از بین می‌رود.

تشخیص آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند

تشخیص آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند

تشخیص دقیق اولین قدم برای مدیریت مؤثر آستیگماتیسم است. راههای تشخیص آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند نیازمند معاینه تخصصی است. این معاینه چندین مرحله دارد.

چشم‌پزشک معمولاً کار را با تست بینایی سنجی آغاز می‌کند. فرد حروف روی چارت را از فاصله مشخص می‌خواند. سپس دستگاه رفرکتومتر نمره دقیق چشم را اندازه می‌گیرد. این دستگاه میزان خطای انکساری را مشخص می‌کند.

یکی از ابزارهای کلیدی، کراتومتر یا افتالمومتر است. این دستگاه انحنای قرنیه را اندازه‌گیری می‌کند. نقشه توپوگرافی قرنیه نیز تصویر سه‌بعدی از سطح قرنیه ارائه می‌دهد. این روش نواقص انحنایی را به وضوح نشان می‌دهد.

راههای تشخیص آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند تنها به سنجش ساختار محدود نمی‌شود. معاینه سلامت عمومی چشم نیز حیاتی است. چشم‌پزشک سلامت عدسی و شبکیه را بررسی می‌کند. زیرا آب مروارید می‌تواند آستیگماتیسم ثانویه ایجاد کند.

تشخیص صحیح به انتخاب بهترین روش درمانی کمک می‌کند. عینک، لنز تماسی یا جراحی گزینه‌های موجود هستند. آگاهی از راههای تشخیص آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند باعث مراجعه به موقع به پزشک می‌شود. این کار از کاهش کیفیت زندگی جلوگیری می‌کند.

 

1. معاینه بینایی سنجی

این تست پایه‌ای‌ترین روش تشخیص مشکلات بینایی است. فرد در فاصله مشخصی (معمولاً ۶ متری) از یک چارت حروف می‌ایستد. چارت اسنلن نام متداول این جدول است. چشم‌پزشک از فرد می‌خواهد حروف را با هر چشم به صورت جداگانه بخواند. فرد باید چشم دیگر را با یک وسیله مخصوص بپوشاند. این کار دقت تست را افزایش می‌دهد. پزشک کوچک‌ترین سطری را که فرد می‌تواند به درستی بخواند، ثبت می‌کند. برای افراد میانسال و سالمند که ممکن است مشکل خواندن حروف داشته باشند، از چارت‌های E استفاده می‌کنند. در این چارت‌ها، فرد جهت بازوهای حرف E را مشخص می‌کند. اگر فرد آستیگماتیسم داشته باشد، در خواندن حروف خاص مشکلاتی دارد. او ممکن است برخی حروف مانند O و C یا H و N را با هم اشتباه بگیرد. این اشتباه به دلیل اعوجاج بینایی رخ می‌دهد. همچنین، فرد ممکن است گزارش دهد که خطوط برخی حروف تارتر یا کج به نظر می‌رسند. پزشک با پرسش و پاسخ دقیق، کیفیت دید فرد را ارزیابی می‌کند. این تست یک ارزیابی اولیه و کاربردی ارائه می‌دهد. اما برای تشخیص دقیق میزان و محور آستیگماتیسم کافی نیست.

 

2. رفرکتومتری یا سنجش نمره عینک با دستگاه

رفرکتومتری یک روش دقیق‌تر برای اندازه‌گیری خطای انکساری است. فرد روی صندلی مقابل دستگاهی به نام رفرکتومتر یا اتوریفرکتومتر می‌نشیند. او باید چانه و پیشانی خود را روی قسمت‌های مخصوص دستگاه قرار دهد. سپس به درون دستگاه نگاه می‌کند. فرد یک تصویر مانند یک خانه یا بالن در دوردست خواهد دید. این تصویر ممکن است گاهی تار و گاهی واضح شود. دستگاه به طور خودکار پرتوهای نور کوچکی را به چشم فرد می‌تاباند. سپس نحوه بازتاب این پرتوها از شبکیه چشم را اندازه‌گیری می‌کند. یک کامپیوتر داخل دستگاه، داده‌ها را تحلیل می‌کند. نتیجه این تحلیل، یک نسخه اولیه برای نمره عینک است. این نسخه مقادیر sphere (برای نزدیک‌بینی یا دوربینی)، cylinder (برای میزان آستیگماتیسم) و axis (برای محور آستیگماتیسم) را نشان می‌دهد. پزشک با تغییر لنزها از بیمار می‌پرسد که کدام حالت دید بهتری ایجاد می‌کند. این کار به تنظیم نهایی و دقیق‌تر نمره عینک منجر می‌شود.

 

3. کراتومتری یا سنجش انحنای مرکزی قرنیه

این روش به طور خاص برای تشخیص آستیگماتیسم قرنیه‌ای حیاتی است. فرد مقابل دستگاهی به نام کراتومتر یا افتالمومتر می‌نشیند. او باید به یک نقطه نورانی در داخل دستگاه خیره شود. دستگاه یک دایره نورانی (mire) را روی قرنیه چشم فرد منعکس می‌کند. سپس انعکاس این تصویر از روی قرنیه را تجزیه و تحلیل می‌کند. کراتومتر انحنای قرنیه را در دو محور اصلی عمود بر هم اندازه می‌گیرد. اگر قرنیه کاملاً کروی باشد، انحنای اندازه‌گیری شده در همه محورها یکسان خواهد بود. اما در آستیگماتیسم، انحنای قرنیه در یک محور با محور دیگر تفاوت دارد. نتیجه اندازه‌گیری به صورت مقادیر دیوپتر برای انحنای هر محور و درجه برای جهت محور قوی‌تر گزارش می‌شود. این اطلاعات برای تجویز لنزهای تماسی به ویژه لنزهای سخت بسیار مهم است. زیرا لنز تماسی باید دقیقاً روی قرنیه قرار گیرد. همچنین، کراتومتری قبل از عمل جراحی آب مروارید انجام می‌شود. کراتومتری یک روش سریع و بدون درد است که اطلاعات کلیدی درباره سلامت سطح قرنیه ارائه می‌دهد.

 

4. توپوگرافی یا نقشه‌برداری سه‌بعدی از سطح قرنیه

توپوگرافی قرنیه پیشرفته‌ترین روش برای تحلیل شکل قرنیه است. این روش یک نقشه رنگ‌کد شده و سه‌بعدی از سطح قرنیه ایجاد می‌کند. مانند نقشه‌ای است که ارتفاع کوه‌ها و عمق دره‌ها را نشان می‌دهد. فرد روی صندلی مقابل دستگاه توپوگرافر می‌نشیند. به نقطه مرکزی دستگاه خیره می‌شود. دستگاه الگوهای حلقه‌های نور متمرکزی را روی قرنیه می‌تاباند. سپس هزاران نقطه از انعکاس این حلقه‌ها را اندازه‌گیری و تحلیل می‌کند. کامپیوتر دستگاه داده‌ها را پردازش می‌کند. در نهایت یک نقشه رنگی تولید می‌شود. در این نقشه، رنگ‌های گرم مانند قرمز و نارنجی مناطق برجسته‌تر قرنیه را نشان می‌دهند. رنگ‌های سرد مانند سبز و آبی مناطق مسطح‌تر را مشخص می‌کنند. یک قرنیه طبیعی نقشه‌ای با رنگ سبز یکنواخت در مرکز دارد. در آستیگماتیسم، الگویی بیضی‌شکل یا پروانه‌ای از رنگ‌های گرم و سرد دیده می‌شود. توپوگرافی برای تشخیص قوز قرنیه (کراتوکونوس) که یک بیماری جدی است ضروری می‌باشد.

 

5. معاینه سلامت چشم با اسلیت لامپ

اسلیت لامپ یک میکروسکوپ دوچشمی با نور بسیار متمرکز است. این دستگاه به چشم‌پزشک اجازه می‌دهد ساختارهای جلوی چشم را با بزرگنمایی بالا ببیند. فرد چانه و پیشانی خود را روی قسمتی از دستگاه قرار می‌دهد. پزشک یک باریکه نوری باریک را به چشم می‌تاباند. او از طریق چشمی دستگاه به داخل چشم نگاه می‌کند. اسلیت لامپ امکان بررسی پلک‌ها، ملتحمه، قرنیه، اتاق قدامی، عنبیه و عدسی را فراهم می‌کند. پزشک سلامت قرنیه را به دقت ارزیابی می‌کند. او به دنبال هرگونه زخم، نازک‌شدگی یا نامنظمی در سطح قرنیه می‌گردد.  پزشک وجود هرگونه کدورت که نشانه آغاز آب مروارید باشد را نیز بررسی می‌کند. آب مروارید می‌تواند باعث ایجاد آستیگماتیسم ثانویه شود. این معاینه به پزشک کمک می‌کند تا منشأ آستیگماتیسم را تشخیص دهد. آیا مشکل اصلی از قرنیه است یا عدسی؟ یا ترکیبی از هر دو؟ پاسخ این سؤال در انتخاب بهترین روش درمانی تأثیر مستقیم دارد. معاینه با اسلیت لامپ کاملاً بدون درد است و اطلاعات حیاتی درباره سلامت کلی چشم ارائه می‌دهد.

 

6. تست اتوریفرکتومتری

اتوریفرکتومتری یک نسخه پیشرفته‌تر و خودکار از رفرکتومتری است. این دستگاه به سرعت و با دقت بالا نمره تقریبی عینک را محاسبه می‌کند. فرد روی صندلی می‌نشیند و به درون دستگاه نگاه می‌کند. از او خواسته می‌شود روی یک تصویر که در بی‌نهایت فوکوس شده است (مانند یک بالن یا کوه) خیره شود. دستگاه یک پرتو مادون قرمز بی‌ضرر را به سمت شبکیه چشم می‌فرستد. سپس چگونگی بازتاب این پرتو از شبکیه را اندازه‌گیری می‌کند. نرم‌افزار دستگاه با تحلیل این بازتاب، خطای انکساری چشم را محاسبه می‌کند. نتیجه این تست در کمتر از چند ثانیه آماده می‌شود. پزشک در تست رفرکشن ذهنی(با فوروپتر) این نتایج را تصحیح و تکمیل می‌کند. زیرا دستگاه ممکن است تحت تأثیر عواملی مانند تطابق بیش از حد چشم (به ویژه در جوانان) قرار گیرد. اما برای افراد میانسال و سالمند که قدرت تطابق چشم‌هایشان کاهش یافته است، نتایج اتوریفرکتومتری بسیار قابل اعتمادتر است. این دستگاه روند معاینه را سریع‌تر و کارآمدتر می‌سازد.

 

درمان آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند

تشخیص آستیگماتیسم تنها بخشی از راه حل است. مدیریت موفق این شرایط به انتخاب روش درمانی مناسب بستگی دارد. راههای درمان آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند طیف وسیعی را شامل می‌شود. این گزینه‌ها از روش‌های ساده تا جراحی را در بر می‌گیرد.

هدف اصلی همه درمان‌ها، تصحیح انحنای نامنظم قرنیه یا عدسی است. این اصلاح نور را به درستی روی شبکیه متمرکز می‌کند. در نتیجه وضوح بینایی به طور چشمگیری بهبود می‌یابد. انتخاب بهترین روش به عوامل متعددی وابسته است. میزان آستیگماتیسم، سلامت عمومی چشم و سبک زندگی فرد تعیین‌کننده هستند.

عینک‌های طبی ساده‌ترین و بی‌خطرترین راهکار هستند. لنزهای تماسی گزینه دیگری برای بسیاری از افراد محسوب می‌شوند. در موارد خاص، جراحی‌های انکساری مانند لیزر می‌توانند یک راه حل دائمی ارائه دهند. حتی عمل آب مروارید نیز فرصتی برای اصلاح آستیگماتیسم ایجاد می‌کند.

آشنایی با راههای درمان آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند بسیار مهم است. این آگاهی به بیماران کمک می‌کند تا با پزشک خود گفتگویی آگاهانه داشته باشند. درک مزایا و محدودیت هر روش کلید تصمیم‌گیری درست است. درمان مناسب نه تنها بینایی که کیفیت کلی زندگی را افزایش می‌دهد.

 

1. عینک‌های طبی با لنز توریک

عینک‌های طبی، رایج‌ترین و ساده‌ترین روش برای اصلاح آستیگماتیسم هستند. این عینک‌ها از لنزهای ویژه‌ای به نام لنز توریک استفاده می‌کنند. برخلاف لنزهای معمولی که فقط یک قدرت در تمام محورها دارند، لنز توریک دارای دو قدرت مختلف است. یک قدرت، خطای دوربینی یا نزدیک‌بینی را اصلاح می‌کند. قدرت دیگر مخصوص اصلاح آستیگماتیسم است. این لنزها باید در جهت دقیق و صحیحی در قاب عینک قرار گیرند. اگر لنز بچرخد، اصلاح به درستی انجام نمی‌شود. به همین دلیل، عدسی‌های توریک را با دقت بسیار در قاب ثابت می‌کنند. این عینک‌ها برای افراد میانسال و سالمند گزینه‌ای بسیار ایمن و کم‌خطر محسوب می‌شوند. آن‌ها نیاز به مراقبت و نگهداری پیچیده‌ای ندارند. فرد به راحتی می‌تواند آن‌ها را بردارد و بگذارد. همچنین، عینک به عنوان یک محافظ در برابر باد و گرد و غبار عمل می‌کند. برای کسانی که علاوه بر آستیگماتیسم، پیرچشمی نیز دارند، لنزهای توریک چندکانونه نیز موجود است. این لنزها امکان دید واضح در همه فواصل را فراهم می‌کنند. تنها چالش ممکن، عادت کردن به این عینک در روزهای اول است. ممکن است فرد در ابتدا احساس کمی سرگیجه یا اعوجاج داشته باشد. اما مغز به سرعت با تصویر جدید تطبیق پیدا می‌کند.

2. لنزهای تماسی نرم توریک

لنزهای تماسی نرم توریک گزینه‌ای محبوب برای افرادی است که تمایلی به استفاده از عینک ندارند. این لنزها نیز مانند لنز عینک، دارای طراحی ویژه‌ای برای اصلاح آستیگماتیسم هستند. چالش اصلی این لنزها، حفظ موقعیت صحیح روی چشم است. اگر لنز روی قرنیه بچرخد، بینایی تار می‌شود. برای حل این مشکل، تولیدکنندگان از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. برخی از لنزها از طراحی “پریستالتیک” بهره می‌برند. در این طراحی، قسمت پایینی لنز کمی سنگین‌تر یا مسطح‌تر است. این ویژگی باعث می‌شود لنز تحت تأثیر پلک زدن، همیشه در جای خود بماند. برخی دیگر از لنزها به روش “ترانکیشن” ساخته می‌شوند. این لنزها در پایین برش مستقیمی دارند تا با لبه پلک تطبیق پیدا کنند. لنزهای نرم توریک راحتی بالایی دارند. فرد پس از گذشت مدت کوتاهی حضور آن‌ها را روی چشم احساس نمی‌کند. آن‌ها میدان دید وسیع‌تری نسبت به عینک در اختیار فرد قرار می‌دهند. اما رعایت بهداشت در استفاده از این لنزها بسیار حیاتی است. افراد سالمند باید از نظر توانایی قرار دادن و برداشتن لنز ارزیابی شوند. خشکی چشم نیز می‌تواند استفاده از آن‌ها را با مشکل مواجه کند.

3. لنزهای تماسی سخت نفوذپذیر به گاز (RGP)

لنزهای تماسی سخت نفوذپذیر به گاز یا RGP، یک گزینه بسیار دقیق برای اصلاح آستیگماتیسم هستند. این لنزها برخلاف لنزهای نرم، شکل ثابت و محکمی دارند. فضای بین لنز سخت و قرنیه نامنظم با لایه‌ای از اشک پر می‌شود. این لایه اشک در واقع نقش یک لنز اصلاح‌کننده را ایفا می‌کند. در نتیجه، سطح ناهموار قرنیه توسط یک سطح صاف و یکنواخت جایگزین می‌گردد. این لنزها وضوح بینایی فوق‌العاده‌ای را ارائه می‌دهند. به ویژه برای افرادی که آستیگماتیسم نامنظم یا شدید دارند، می‌توانند معجزه کنند. همچنین، این لنزها اجازه عبور بیشتری به اکسیژن می‌دهند. بنابراین سلامت قرنیه را بهتر حفظ می‌کنند. اما معایبی نیز دارند. دوره عادت کردن به این لنزها طولانی‌تر است. فرد در روزهای اول ممکن است احساس وجود جسم خارجی در چشم داشته باشد. همچنین، این لنزها نسبت به لنزهای نام، راحت‌تر با فشار پلک جابجا می‌شوند. اگر لنز بچرخد، ممکن است به طور کامل دید را مسدود کند. هزینه این لنزها نیز معمولاً از لنزهای نرم بالاتر است. استفاده از آن‌ها نیاز به انگیزه و تعهد بیشتری از سوی فرد دارد.

4. جراحی انکساری (مثل لیزیک، PRK)

جراحی انکساری مانند لیزیک یا PRK به دنبال تغییر شکل قرنیه است. این روش‌ها می‌توانند یک راه حل نسبتاً دائمی برای آستیگماتیسم ارائه دهند. در روش لیزیک، جراح یک لایه نازک از سطح قرنیه (فلپ) را برمی‌دارد یا کنار می‌زند. سپس با استفاده از لیزر اگزایمر، بافت زیرین قرنیه را به شکل دقیقی تراش می‌دهد. در پایان، فلپ را به جای اول خود بازمی‌گرداند. روش PRK مشابه است اما در آن فلپی ایجاد نمی‌شود. در عوض، لایه سطحی اپی‌تلیوم برداشته می‌شود و لیزر مستقیماً روی سطح قرنیه اعمال می‌گردد. این روش‌ها به طور دائم انحنای قرنیه را تغییر می‌دهند. در نتیجه نور به درستی روی شبکیه متمرکز می‌شود. این جراحی‌ها معمولاً سریع و بدون درد هستند. بهبودی پس از لیزیک بسیار سریع است. اما همه کاندیدای مناسبی برای این جراحی‌ها نیستند. شرایطی مانند نازک بودن قرنیه، خشکی چشم شدید یا برخی بیماری‌های عمومی می‌توانند مانع عمل شوند. برای افراد میانسال و سالمند، مسئله پیرچشمی نیز باید در نظر گرفته شود. حتی پس از جراحی، فرد ممکن است برای مطالعه به عینک نیاز پیدا کند. این جراحی‌ها هزینه بالایی دارند و معمولاً جنبه زیبایی محسوب می‌شوند.

5. لنزهای داخل چشمی (IOL) توریک در حین عمل آب مروارید

این روش یک فرصت طلایی برای افراد میانسال و سالمند است. زمانی که فرد به دلیل آب مروارید نیاز به عمل جراحی دارد، می‌تواند آستیگماتیسم خود را نیز همزمان اصلاح کند. در عمل آب مروارید، جراح عدسی کدر شده (عدسی طبیعی) را خارج می‌کند. سپس یک عدسی مصنوعی به نام لنز داخل چشمی یا IOL را جایگزین آن می‌نماید. اگر فرد آستیگماتیسم داشته باشد، جراح می‌تواند به جای یک لنز معمولی، از یک لنز توریک استفاده کند. این لنزهای توریک، دقیقاً مانند لنز عینک، دارای قدرت اضافی برای خنثی کردن آستیگماتیسم هستند. جراح لنز را در جهت دقیق محور آستیگماتیسم در داخل چشم قرار می‌دهد. این کار نیاز به دقت بسیار بالایی دارد. نتیجه این عمل، بینایی واضح برای فاصله دور است. بسیاری از افراد پس از عمل دیگر نیازی به عینک برای رانندگی یا تماشای تلویزیون ندارند. این روش یک درمان بسیار مؤثر و بادوام است. زیرا لنز داخل چشمی به طور دائمی در چشم باقی می‌ماند. این روش هزینه اضافی نسبت به عمل عادی آب مروارید دارد. اما ارزش آن را دارد زیرا کیفیت زندگی فرد را به طور چشمگیری بهبود می‌بخشد.

6. برش‌های لیمبال-ریلکسینگ (LRI)

برش‌های لیمبال-ریلکسینگ یک روش جراحی ساده‌تر برای اصلاح آستیگماتیسم است. این تکنیک اغلب در حین عمل آب مروارید انجام می‌شود. جراح یک یا دو برش قوسی شکل بسیار دقیق در محیط قرنیه (ناحیه لیمبال) ایجاد می‌کند. این برش‌ها عمق مشخصی دارند اما تمام ضخامت قرنیه را نمی‌برند. ایجاد این برش‌ها باعث می‌شود انحنای قرنیه در محور مقابل آن برش‌ها، کمی مسطح‌تر شود. در نتیجه، انحنای کلی قرنیه به حالت کروی‌تر نزدیک می‌گردد. این روش برای اصلاح آستیگماتیسم‌های خفیف تا متوسط بسیار مناسب است. مزیت بزرگ LRI سادگی و ایمنی بالای آن است. زیرا برخلاف لیزر، در این روش هیچ بافتی از قرنیه برداشته نمی‌شود. همچنین، این برش‌ها در محیط قرنیه ایجاد می‌شوند. بنابراین بر بینایی مرکزی تأثیر مستقیمی نمی‌گذارند. بهبودی پس از عمل نیز بسیار سریع است. محاسبه دقیق طول، عمق و مکان برش‌ها برای موفقیت عمل حیاتی است. اگر برش‌ها بیش از حد باشد، ممکن است آستیگماتیسم در جهت معکوس ایجاد شود. این روش را می‌توان به تنهایی یا در ترکیب با سایر روش‌ها مانند کارگذاری لنز توریک استفاده کرد.

 

جمع بندی آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند

آستیگماتیسم یک مشکل شایع بینایی در سنین میانسالی و سالمندی است. این عارضه به سادگی قابل مدیریت است. تشخیص به موقع نقش کلیدی در حفظ کیفیت زندگی دارد.

علائم آن شامل تاری دید، سردرد و خستگی چشم می‌شود. افراد میانسال و سالمند نباید این نشانه‌ها را تنها پیامد افزایش سن بدانند. معاینه منظم چشم‌پزشکی راه حل اصلی است.

روش‌های تشخیصی دقیقی مانند توپوگرافی قرنیه در دسترس هستند. این روش‌ها میزان و نوع آستیگماتیسم را به دقت مشخص می‌کنند. پس از تشخیص، گزینه‌های درمانی متنوعی وجود دارد.

عینک‌های طبی با لنز توریک ساده‌ترین راهکار هستند. لنزهای تماسی نیز گزینه مناسبی برای بسیاری از افراد محسوب می‌شوند. در موارد خاص، جراحی می‌تواند بینایی را به طور دائم بهبود بخشد.

عمل آب مروارید یک فرصت طلایی برای اصلاح همزمان آستیگماتیسم است. استفاده از لنزهای داخل چشمی توریک نتیجه‌ای عالی به دنبال دارد. درمان موفقیت‌آمیز وابسته به انتخاب روش صحیح است.

این انتخاب به عوامل مختلفی بستگی دارد. سلامت عمومی چشم، سبک زندگی و انتظارات فرد تعیین‌کننده هستند. مشورت با چشم‌پزشک متخصص ضروری است.

مدیریت آستیگماتیسم باعث افزایش ایمنی و استقلال فرد می‌شود. دید واضح جهان را زیباتر می‌کند. مراقبت از بینایی سرمایه‌گذاری برای سال‌های طلایی زندگی است.

 

مقاله‌های مفید درباره آستیگماتیسم در افراد میانسال و سالمند

رابطه بین آستیگماتیسم و ​​پیری در میانسالان و سالمندان

تغییرات مرتبط با سن در آستیگماتیسم و ​​علل بالقوه آن

تغییرات آستیگماتیسم چشمی پس از اواسط دهه ۴۰ زندگی رخ می‌دهد

همه چیز درباره آستیگاتیسم از کلیولند کلینیک

آیا آستیگماتیسم با افزایش سن بدتر می‌شود؟

 

 

دیدگاهتان را بنویسید