انحراف تیغه بینی در افراد میانسال و سالمند

 

علائم و نشانه‌های انحراف تیغه بینی در افراد میانسال و سالمند

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تشخیص انحراف تیغه بینی در افراد میانسال و سالمند

 

۱. گرفتن تاریخچه پزشکی و شناخت علائم

این قدم، اولین و حیاتی ترین مرحله تشخیص است. پزشک در اینجا مانند یک کارآگاه، سرنخ های مشکل را جمع آوری می کند. او مستقیم با بیمار گفتگو می کند. پزشک از فرد میانسال یا سالمند درباره تجربیاتش می پرسد. او به دنبال شنیدن شرح حال دقیق و کامل است.

علائم کلیدی بسیار مهم هستند. پزشک درباره کیفیت تنفس بیمار سوال می کند. او می پرسد که آیا همیشه یک طرف بینی کیپ است؟ یا این گرفتگی بین دو طرف بینی جابجا می شود؟ بیمار باید مشکل خود را به طور دقیق توصیف کند. خشکی دهان به علت تنفس دهانی، به ویژه هنگام خواب، یک نشانه قوی است. خروپف بلند و اختلالات خواب مانند آپنه انسدادی خواب نیز سرنخ های ارزشمندی ارائه می دهند.

پزشک درباره عفونت های مکرر سینوسی یا طولانی شدن سرماخوردگی ها سوال می کند. سینوزیت های مکرر می توانند از عواقب انحراف تیغه بینی باشند. کاهش یا از دست دادن حس بویایی نیز یک شکایت شایع است. پزشک حتی درباره سردردهای غیرقابل توضیح که در ناحیه پیشانی یا صورت ایجاد می شود، می پرسد.

او همچنین به تاریخچه پزشکی گذشته توجه ویژه ای دارد. یک ضربه قدیمی به بینی در جوانی ممکن است اکنون خود را نشان دهد. پزشک از هرگونه عمل جراحی قبلی بینی مطلع می شود. همچنین، پاسخ بیمار به داروهای ضداحتقان یا اسپری های استروئیدی بینی بسیار مهم است. اگر این داروها تاثیری نداشته باشند، احتمال یک مشکل ساختاری مانند انحراف افزایش می یابد. این گفتگوی عمیق، مسیر تشخیص را برای مراحل بعدی مشخص می کند.

 

۲. معاینه فیزیکی بینی با اسپکولوم

پس از گرفتن تاریخچه، نوبت به مشاهده مستقیم می رسد. پزشک برای این کار از وسیله ای به نام اسپکولوم بینی استفاده می کند. این ابزار به او اجازه می دهد تا مجرای بینی را به خوبی ببیند. او ابتدا ظاهر خارجی بینی را بررسی می کند. او به تقارن بینی و پل آن توجه می کند. هرگونه انحراف یا کجی در قسمت خارجی می تواند نشانه ای از مشکل داخلی باشد.

سپس پزشک به آرامی اسپکولوم را داخل سوراخ بینی می گذارد. او با باز کردن ملایم آن، راه بینی را گشاد می کند. این کار دید واضحی از ساختارهای داخلی ایجاد می کند. پزشک مستقیماً تیغه بینی را مشاهده می کند. او به دنبال هرگونه انحراف، خمیدگی یا برجستگی در دیواره غضروفی و استخوانی می گردد. ممکن است تیغه به شکل “S” یا “C” کج شده باشد.

او همچنین اندازه و ظاهر شاخک های بینی را بررسی می کند. انحراف تیغه اغلب با هایپرتروفی شاخک های تحتانی همراه است. یعنی بافت های طرف مقابل انحراف، بزرگ شده اند تا فضای خالی را پر کنند. پزشک وجود هرگونه زخم، توده یا پولیپ را نیز کنار می زند. او از بیمار می خواهد تا به آرامی نفس بکشد. گاهی اوقت پزشک با یک برسی کوچک یا گوش پاک کن، میزان باز بودن مسیر هوایی را آزمایش می کند. این معاینه سریع و بدون درد، اطلاعات بصری بسیار ارزشمندی فراهم می کند. این مشاهده مستقیم، وجود انحراف را تایید یا رد می کند.

 

۳. آندوسکوپی بینی

آندوسکوپی بینی، قدم بعدی برای بررسی دقیق تر است. این روش دیدی استثنایی و همه جانبه از عمق بینی ارائه می دهد. پزشک از یک وسیله نازک و انعطاف پذیر به نام آندوسکوپ استفاده می کند. این دستگاه مجهز به یک دوربین کوچک و نور در نوک خود است. پزشک ابتدا بینی بیمار را با اسپری بی حسی موضعی، کمی بی حس می کند. این کار هرگونه ناراحتی را از بین می برد.

سپس او آندوسکوپ را با دقت به داخل مجرای بینی هدایت می کند. تصویر زنده از داخل بینی بر روی یک مانیتور نمایش داده می شود. این امکان مشاهده جزئیات را برای هر دو، پزشک و بیمار، فراهم می کند. پزشک می تواند تمام قسمت های پنهان بینی را ببیند. او پشت تیغه بینی و ناحیه عمیقی به نام “شَیَفِر” را بررسی می کند. این مناطق در معاینه معمولی با اسپکولوم قابل مشاهده نیستند.

او تاثیر دقیق انحراف بر روی ساختارهای مجاور را ارزیابی می کند. پزشک مسیر طبیعی تخلیه سینوس ها را بررسی می کند. یک انحراف می تواند این مسیرها را مسدود کرده و باعث سینوزیت شود. او همچنین اندازه و وضعیت شاخک های میانی را که در عمق قرار دارند، می بیند. آندوسکوپی به پزشک کمک می کند تا شدت انحراف را دقیقاً تشخیص دهد. او می فهمد که آیا انحراف واقعاً عامل اصلی علائم است یا خیر. این روش دقیق ترین ارزیابی قبل از تصمیم گیری برای جراحی را ممکن می سازد.

 

 

۴. تصویربرداری سی‌تی اسکن

سی تی اسکن، کامل ترین و پیشرفته ترین ابزار تشخیصی است. این روش یک نقشه سه بعدی و مقطعی دقیق از تمام ساختارهای بینی و سینوس ها ایجاد می کند. پزشک معمولاً در موارد پیچیده یا زمانی که قصد جراحی دارد، درخواست سی تی اسکن می دهد. بیمار روی تخت دستگاه دراز می کشد. اسکنر با چرخش اطراف سر، مجموعه ای از تصاویر با وضوح بالا می گیرد.

این تصاویر جزئیات استثنایی را نشان می دهند. پزشک می تواند استخوان و غضروف تیغه بینی را به وضوح ببیند. او میزان و جهت انحراف را با دقت میلیمتری اندازه گیری می کند. سی تی اسکن رابطه دقیق بین تیغه کج شده و سایر ساختارها را مشخص می کند. پزشک به خوبی درمی یابد که انحراف چگونه مسیرهای تنفسی را تنگ کرده است.

همچنین، این تصاویر وضعیت سینوس ها را به طور کامل نشان می دهند. پزشک هرگونه التهاب، عفونت مزمن یا پولیپ که ناشی از انحراف است، مشاهده می کند. او می تواند انسداد مجاری سینوسی را که عامل سینوزیت مکرر است، شناسایی کند. سی تی اسکن مانند یک راهنمای دقیق جراحی عمل می کند. به جراح نشان می دهد که دقیقاً کجا باید کار اصلاحی را انجام دهد. این فناوری هرگونه شک و تردید را از بین می برد و یک برنامه درمانی مطمئن و شخصی سازی شده را ممکن می سازد

 

درمان انحراف تیغه بینی در افراد میانسال و سالمند

 

۱. دارودرمانی (استفاده از اسپری های استروئیدی بینی)

اسپری های بینی استروئیدی، معمولاً نخستین گزینه درمانی برای مدیریت نشانه های انحراف تیغه بینی هستند. این اسپری ها مشکل ساختاری را برطرف نمی کنند، اما به خوبی التهاب مخاط بینی را کاهش می دهند. پزشک این داروها را برای کاهش ورم بافت های اطراف تیغه کج شده تجویز می کند. وقتی این تورم کم شود، مسیر هوایی بازتر می گردد و بیمار آسان تر نفس می کشد.

این اسپری ها به طور مستقیم روی بافت بینی اثر می گذارند. آن ها به جریان خون راه چندانی پیدا نمی کنند. بنابراین عوارض جانبیتمام بدن (سیستمیك) بسیار کمی دارند. بیمار باید هر روز و به طور منظم از این اسپری ها استفاده کند. اثرگذاری کامل آن ها اغلب چند هفته زمان می برد. استفاده گاه و بیگاه از آن ها فایده ای ندارد.

پزشک روش درست استفاده از اسپری را به بیمار آموزش می دهد. هدف این است که دارو به طور یکنواخت پخش شود. بیمار باید سر خود را به جلو خم کند. او نباید نوک اسپری را به سوی تیغه بینی بگیرد. عوارض جانبی محلی ممکن است رخ دهند. این عوارض شامل خشکی بینی، سوزش خفیف یا گاهی خون دماغ جزئی هستند. این روش درمانی برای افراد میانسال و سالمند که ممکن است شرایط پزشکی دیگری داشته باشند، بسیار ایمن و کم خطر است. آن ها می توانند برای مدت طولانی از این اسپری ها تحت نظر پزشک استفاده کنند.

 

۲. شستشوی بینی با محلول نمکی (سرم نرمال سالین)

شستشوی بینی با سرم نمکی یک روش ساده، ایمن و بسیار کارآمد است. این روش مکمل بسیار خوبی برای دیگر درمان ها محسوب می شود. بیمار با این کار، بینی خود را از ترشحات، آلرژن ها و مواد محرک پاک می کند. این پاکسازی به کاهش التهاب و بهبود عملکرد مژک های بینی کمک می کند. مژک ها موهای ریزى هستند که با حرکت خود مواد زائد را به بیرون می رانند.

برای این کار به یک ظرف مخصوص مانند قوری بینی یا بطری فشاری نیاز است. بیمار ظرف را با آب استریل یا جوشیده سرد شده و نمک مخصوص پر می کند. او سر خود را روی سینک ظرفشویی به پهلو خم می کند. سپس محلول را به آرامی وارد سوراخ بینی بالایی می کند. محلول از سوراخ بینی دیگر خارج می شود. این کار مسیر بینی را به خوبی شستشو می دهد.

این روش ناراحتی ناشی از خشکی بینی را از بین می برد. این کار برای سالمندان که اغلب با خشکی مخاط دست و پنجه نرم می کنند، بسیار مفید است. شستشوی بینی گرفتگی را به طور موقت برطرف می کند و تنفس را آسان تر می نماید. هیچ گونه عوارض جانبی جدی برای این روش وجود ندارد. انجام روزانه این کار، به ویژه پیش از استفاده از اسپری های استروئیدی، تاثیر دارو را بسیار افزایش می دهد. زیرا دارو روی یک مخاط تمیز و عاری از ترشح اثر می گذارد.

 

۳. استفاده از مرطوب کننده‌ها و نرم کننده‌های بینی

افراد میانسال و سالمند اغلب با مشکل خشکی بیش از حد مخاط بینی روبرو هستند. انحراف تیغه بینی می تواند این مشکل را بدتر کند. هوایی که از کنار تیغه کج شده با سرعت بیشتری عبور می کند، باعث خشکی بیشتر می شود. مرطوب کننده ها و نرم کننده های بینی مستقیم بر این مشکل تمرکز می کنند. آن ها به ترمیم سد محافظتی مخاط کمک می نمایند.

این محصولات به شکل پماد، ژل یا اسپری های مخصوص در دسترس هستند. آن ها حاوی مواد موثری مانند روغن کنجد، روغن بادام شیرین، وازلین یا هیالورونیک اسید هستند. این مواد رطوبت را در خود نگه می دارند و یک لایه نرم روی مخاط ایجاد می کنند. بیمار مقدار کمی از آن را با استفاده از نوک انگشت یا اپلیکاتور مخصوص، درست داخل سوراخ های بینی می زند.

این لایه نرم از ایجاد دلمه و خشکی های دردناک جلوگیری می کند. آن ها احتمال خونریزی های خفیف (خون دماغ) را که به دلیل خشکی رخ می دهند، کاهش می دهند. استفاده از این نرم کننده ها به ویژه در شب و در هوای خشک بسیار توصیه می شود. بیمار باید دقت کند که فقط از محصولاتی استفاده کند که مخصوص داخل بینی ساخته شده اند. استفاده از وازلین معمولی در حجم زیاد می‌تواند خطر آسپیراسیون و مشکلات ریوی را به همراه داشته باشد. این روش یک درمان کمکی ساده اما بسیار مؤثر برای بهبود کیفیت زندگی است.

 

۴. سپتوپلاستی (جراحی اصلاح تیغه بینی)

سپتوپلاستی درمان قطعی و همیشگی برای اصلاح انحراف ساختاری تیغه بینی است. جراح در این عمل، بخش های کج شده غضروف و استخوان را برمی دارد یا آن ها را دوباره شکل می دهد. هدف نهایی، ایجاد یک مسیر هوایی مستقیم و باز در وسط بینی است. پزشک این عمل را زمانی پیشنهاد می کند که درمان های محافظه کارانه نتوانسته باشند نشانه های بیمار را برطرف کنند.

جراح این عمل را معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می دهد. او برش های کوچکی در داخل بینی ایجاد می کند. بنابراین هیچ برشی روی پوست بیرون بینی باقی نمی ماند و جای زخمی دیده نمی شود. سپس جراح پوشش مخاطی را از روی تیغه بینی بلند می کند. او قسمت های ناهموار و کج شده غضروف و استخوان را با دقت خارج می کند یا آن ها را صاف می کند. در پایان، پوشش مخاطی را سر جایش برمی گرداند و بخیه های قابل جذب می زند.

دوره بهبودی این عمل نسبتاً کوتاه است. جراح برای چند روز پدهای کوچکی داخل بینی قرار می دهد تا از تیغه جدید پشتیبانی کند. بیمار ممکن است تا چند هفته تورم و گرفتگی داخلی خفیفی داشته باشد. نتیجه نهایی پس از فروکش کردن کامل تورم مشخص می شود. این عمل موفقیت آمیز می تواند مشکلات تنفسی، سینوزیت های مکرر و خروپف را به شکل چشمگیری بهبود بخشد.

 

 

جمع بندی انحراف تیغه بینی در افراد میانسال و سالمند

 

مقاله های مفید درباره  انحراف تیغه بینی در افراد میانسال و سالمند

اطلاعات جامع درباره انحراف تیغه ی بینی از کلیولند کلینیک

تشخیص، درمان و علائم انحراف تیغه بینی

سئوالات رایج درباره انحراف تیغه بینی